Kitap Adı; Gelibolu Hatıratı
Kitabın Yazarı; Kaymakam Mehmed Emin
Basım Yeri; Mekteb-i Harbiye Matbaası – İstanbul
Basım Yılı; 1327[1911]
Sayfa Sayısı; 41
Cilt Tipi; Kâğıt Kapak
Kâğıt Cinsi; Kitap Kâğıdı
Dil; OsmanlıTürkçesi
Eser 1910-1911 yıllarında Kaymakam Mehmed Emin tarafından kaleme alınmış bir hatırattır. Eserin tamamı, Gelibolu ile ilgilidir ve merak edilen birçok konuya detaylı bilgi verebilmektedir. Eser, Mirliva Hüseyin Hüsnü Emin Paşa’ya 1928 yılında takdim edilmiştir. Mehmed Emin eserin başında Bahr-i Sefid Boğazı 4. Alay Kumandanı olduğu belirtilmektedir.
Osmanlı Donanması’nın Gelibolu’yu ilk ziyareti ile başlayan bölümde beyliğin bir cihan devleti olma süreci anlatılmaktadır. Gelibolu’nun denizcilik tarihindeki yerinin başlangıç sürecini detaylarıyla anlatılması akıllardaki soru işaretlerini bir nebze azaltmaktadır. Süleyman Paşa’nın Avrupa’ya geçişinde yaşadıklarını ve bir tersane kenti olacak Gelibolu’nun bu şekilde anılacak işlerin ne şekilde oluşturulduğu da keyifli bir anlatımla okuyucuya sunulmaktadır.
Nutk-ı Âti bölümünde ise, Türk Donanması’nın kuruluşunda yaşanan tarihsel olaylardan bahsedilmektedir. Süleyman Paşa ve beraberindekilerin Gelibolu’nun Çimpe Kalesi’nin fethiyle başlayan süreçten Fatih Sultan Mehmet’in gemileri karadan yürütmesine geçilerek birçok örneğe değinilmiştir. Gelibolu’nun tarihsel süreçte üzerine yüklenen her görevi başarıyla yerine getirmesine değinilerek bölüm bitirilmiştir.
Eserde Gelibolu’daki sosyal hareketliliğin yanı sıra savaş sürecindeki ikmal faaliyetlerinden de bahsedilmektedir. Özellikle tarihsel süreçte izlenen olayların kısa notlar halinde verilmesi eseri önemli bir kaynak yapmaktadır. Son kısım ile başlayan sözlük bölümü, eser içerisinde geçen kelimeleri açıklamaktadır.