Hakkı Tarık Us Koleksiyonu
Küçük yaşlarda çok kitap okuyan ve bunları biriktiren Hakkı Tarık Us (1889-1956), kazancının büyük bir kısmını kütüphane kurmak amacıyla kitap, gazete ve dergi satın almak için harcamıştır. 1955 yılında Hakkı Tarık Us ile yapılan söyleşide kütüphaneyi nasıl kurduğunu şöyle anlatmıştır: “Ben kütüphane kurmaya ilk çıkan gazeteleri toplamakla başladım. Türkiye’nin içinde ve dışında şimdiye kadar çıkmış olan Türkçe gazete ve dergilerin hemen hepsi bende var. Derleme kanunu yürürlüğe girinceye kadar Türkiye’nin herhangi bir yerinde çıkan gazeteler resmî bir yerde toplanmıyordu. Derleme Kanunu yapılmadan önce çıkmış gazeteleri birer birer topluyordum. Kendimden çok bunları umumi efkâra sunmaktan derin bir zevk duyacağım.”
Türkiye’de bir şahıs tarafından toplanan en iyi kitap ve süreli yayın koleksiyonu olan Hakkı Tarık Us Koleksiyonu 2003 yılında Beyazıt Devlet Kütüphanesi’ne devredilmiştir. Koleksiyonda Türkçe, Osmanlıca veya Arapça olabilen yayınların bulunmasının yanı sıra, gazeteler dijital ortama aktarılmış ve süreli yayınların da basılı kataloğu yayınlanmıştır. Ayrıca bu koleksiyon internet sayfası üzerinden araştırmacıların erişimine açılmıştır. 1928 öncesi yayımlanmış süreli yayınların ve tek başına bir kütüphane olarak değerlendirilen Hakkı Tarık Us Koleksiyonu, Beyazıt Devlet Kütüphanesi Nadir Eserler/Hakkı Tarık Us Bölümü’nde hizmete sunulmuştur. Hakkı Tarık Us Koleksiyonunda yer alan, süreli yayınlar dijital bir arşiv haline getirilmiş ve sayısallaştırılmıştır. Böylece veriler artık hem Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nde hem de Tokyo’daki TUFS Kütüphanesi’nde yer almaya başlamıştır. Bazıları ise internette TUFS’nin C-DAT topluluğunun bir parçası olarak yayınlanmıştır.
Hakkı Tarık Us’un eserlerine baktığımızda, on beş cilt basılmış kitabı ve iki süreli yayının olduğunu görüyoruz. Bunlardan en önemlisi tüm tutanakları yanmış olan, I. Meclis zabıtlarını çeşitli kaynakları karşılaştırarak yeniden ortaya koyduğu “Meclisi Mebusan Zabıt Ceridesi” isimli eseri olmuştur. Diğer eserleri ise şu şekildedir;
Meclis’i Mebusan I-II, Namık Kemal’in Kanije Muhasarası, Karabibik, Namık Kemal’in Silistre Muhasarası, Ahmet Mithat Efendi ile Fitnat Hanım, Henüz 17 Yaşında, Elli Yıl, CHP Kurultay Üyelerine Bu Toplantıda Düşen Büyük Vazifeler (1947), İstanbul’un 500. Yıldönümünde Fatih, Dürdane Hanım, İzmit Körfezi’nde Bir Gezinti, Bir Jübilenin İntibaları Ahmet Midhat’ı Anıyoruz, Dünyaya İkinci Geliş, Karnaval, Kitap ve Kitapçılık I-II, Vakit Gazetesi yer almıştır.
Araştırmacıların Yararlanma Durumu
7/24 hizmet veren Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nde, yurtiçi ve yurtdışından başvuran araştırmacıların istekleri de fotokopi ya da CD olarak karşılanmaktadır.
İLETİŞİM
Telefon: (0212) 522 31 67
Adres: Beyazıt Mahallesi, Çadırcılar Caddesi No:4, 34126 Fatih/İstanbulb