Çanakkale Harbi Çanakkale Muharebelerine dair…
Yayına Hazırlayan: Onur KUŞKU
Avrupa yakasından Çanakkale il merkezine gelenleri ilk karşılayan yapılardan birisidir. Yalı caddesi üzerinde Çanakkale Saat Kulesi ve Kordon ile komşu olan bina; Emilie Vitalis tarafından 19. Yüzyıl sonlarında yaptırılmıştır. Emilie Vitalis, İtalyan tüccar ve İtalya Ticari Ataşesi’dir. Bu sebeple yapı hem kişisel konutu hem de resmi işlerini yürüttüğü bir daire olarak kullanılmıştır.
Yapının genel özelliklerine bakıldığında kesme taştan inşa edildiği görülmektedir. Oldukça gösterişli ve dönemin mimarisine uygun olarak tasarlanan yapı; bodrum dahil üç kat olmak üzere toplam dört kattan oluşmaktadır. Üst katların Emilie Vitalis tarafından günlük yaşam da kullanıldığı; alt katların ise idari işlere ayrıldığı bilinmektedir. Deniz tarafında ikili merdiven ile ana kapıya giriş sağlanırken; merdivenlerin altında da ayrı bir giriş bulunmaktadır. İçerideki geniş merdivenlerle ikinci kata çıkıldığında ise ilk dikkat çeken özellik; iç kısmın tamamının ahşap olmasıdır. Kiremit çatılı yapının ayrıca ufak bir çatı katı da bulunmaktadır. Tüm cephelerinde taş işlemelere sahip geniş camlar ile iyi şekilde aydınlatılan ve havalandırılan binanın genel yapısı ferahtır. Dönemin zenginlik ve gösterişine uygun mimari detayları ile günümüzde oldukça dikkat çekmektedir.
Yapı, Cihan Harbi’ni ufak hasarlarla atlatmış ve günümüze ulaşmıştır. Emilie Vitalis sonrası yapı bir süre İngiliz mezarlıklar müdürü Mrs. Milton tarafından hem konut hem de idari işlerini yürüttüğü daire olarak kullanılmıştır. Yapı, Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte ticarete yön verilen bir yer olmaya devam etmiş ve 1992 yılına kadar Tekel Müdürlüğü olarak kullanılmıştır. 1992 yılında ise Onsekiz Mart Üniversitesi’ne tahsis edilerek rektörlük binası olarak kullanılmaya başlanmıştır. 2001 yılında Rektörlük binası görevi sonlanan yapının, günümüzde üniversiteye bağlı sosyal tesis ve sergi salonu olarak kullanılmaktadır.
