ÇANAKKALE’DE 104 YILDIR KAYIP OLAN KUMKALE ŞEHİTLİĞİ BULUNDU!

ÇANAKKALE’DE 104 YILDIR KAYIP OLAN KUMKALE ŞEHİTLİĞİ BULUNDU!
619 Şehidimizin Defin Yeri 104 Yıl Sonra Bulundu

Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale Boğazı’nı donanma ile geçemeyen İtilaf Devletleri, 25 Nisan günü amfibi bir harekât ile karaya asker çıkarmışlar ve 8,5 ay sürecek çatışmaları başlatmışlardır.  25 Nisan 1915 tarihindeki çıkarmalardan birisi de, Çanakkale Boğazı’nın girişinde, Anadolu yakasında bulunan Kumkale’ye yapıldı. Fransız birlikleri tarafından Kumkale’ye yapılan çıkarma sonrasında çatışmalar iki gün boyunca sürdü. Kumkale bölgesinde tutunamayan Fransız birlikleri 28 Nisan sabahı geri çekildi.

Fransızların Kumkale’de bulunduğu iki gün süresince toplamda zayiatları; 6 subay, 170 asker ölü; 10 subay, 471 asker yaralı; 4 subay, 125 asker kayıp; toplam: 20 subay, 766 asker olmak üzere 786 idi. Türklerin zayiatı, 17 subay, 450 asker şehit; 23 subay, 740 asker yaralı; 5 subay, 500 asker kayıp; toplam: 45 subay, 1690 asker olmak üzere 1.735 idi.
Kumkale bölgesinde Fransızlarla mücadele ederken şehit olan Türk askerlerimizin defnedildiği alan günümüze kadar ne yazık ki bulunamamıştır.

Çanakkale Valisi Sayın Orhan TAVLI başkanlığında, Vali Yardımcısı ve İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Abdullah KÖKLÜ koordinasyonunda İl Özel İdare ekipleri ve Çanakkale Savaşları Enstitüsü tarafından yürütülen Anadolu Yakası Şehitlikleri İhya Projesi kapsamında 104 yıldır kayıp olan Kumkale Şehitliği’nin yeri tespit edildi.

Tespit çalışmaları kapsamında öncelikle Çanakkale Valiliği aracılığıyla Genelkurmay Başkanlığı ATASE Arşivi’nden temin edilen harp cerideleri yardımıyla ihtimal dâhilinde olan alanlar belirlendi. Çanakkale Savaşları Enstitüsü bünyesinde çalışmalarını sürdüren uzmanlar tarafından çevrilen arşiv belgelerinde defin işlemlerini yaptıran subayların ifadelerine rastlandı. Bu ifadelere göre şehitliğin yeri,  Menderes Nehri’nin güneyinde eski Kumkale ile bataklık arasındaki kumluk sahada idi.  Daha sonrasında belirlenen bu alanda çalışma ekibi, yüzey araştırmalarına başladı. Yüzey araştırmaları sırasında çok fazla kemik bulgularıyla karşılaşıldı. Belirlenen alanlar muharebe sahasının içinde yer aldığı için yüzey araştırması sırasında,  çeşitli mermi ve kovanlara rastlandı. Bir aylık yüzey araştırmaları sonrası alanda jeoradar taramasına yaptırıldı ve belgeler ışığında belirlenen alanın altında mezarlık olduğu tespit edildi. Ayrıca Kumkale Muharebesi’nde şehit olan askerlerimizin sayısının 450 değil, 700’den fazla olduğu ve mezkûr alana defnedildiği anlaşıldı. Bölgede GPR (yeraltı radarı) yöntemi uygulanarak defin alanı kesinleştirildi.

Çanakkale Savaşları Enstitüsü Başkanı Doç. Dr. Murat KARATAŞ ve AÇASAM Müdürü Dr. Barış BORLAT Başkanlığında, Prof. Dr. Şerif KORKMAZ, Doç. Dr. Burhan SAYILIR, , Dr. Yusuf ACIOĞLU, Atilla Can AKARCALI, Muhemmet Bedrettin ŞİMŞEK, Cevat İNCE, Eda KARACA, Gökşen ÖZEN, Hüseyin ARABACI, İslam ÖZDEMİR, İsmail SABAH, Ömer ARSLAN, Salih ŞEN ve Yeşim KARAYAR’dan oluşan 16 kişilik araştırma ekibi ile Doç. Dr. Cahit Çağlar YALÇINER, Dr. Erdem GÜNDOĞDU, Yüksek Mühendis Yunus Can KURBAN’dan oluşan jeoradar ekibi ile Yatırım İnşaat Müdürü Özgür ŞAHİN, Endüstri Mühendisi Ertan ERBAŞI, İnşaat Mühendisi Engin KÖMÜRCÜ’den oluşan İl Özel İdare ekibinin işbirliği sağlanmıştır.

Çanakkale Savaşları Enstitü tarafından ilmi çalışmalar ile tespit edilen şehitlik alanının imar ve ihyası elzemdir. 104 yıl önce Kumkale içinde ve gerisinde atalarından kalan mirası; toprağını, bayrağını, değerlerini, ailesini savunan ve bu uğurda canını vererek toprağa düşen Kumkale yiğitlerinin bunca yıldır bir duaya muhtaç aziz ruhları, artık huzura kavuşacak;  onlar da bu milletin hafızasındaki yerini alacaktır.

Görsel ve Haber Kaynağı; Çanakkale Savaşları Enstitüsü http://www.casaen.org/