Dardanos Antik Kenti

Yayına Hazırlayan: Onur KUŞKU

Çanakkale il merkezine 10 km mesafede bulunan antik kent, konumu itibariyle Kepez beldesi ve Çınarlı köyü sınırları içinde bulunmaktadır. Günümüzde de Dardanos ismiyle özdeşleşen mevkii; Çanakkale’ye en yakın sayfiye mekanlarına ev sahipliği yapmakta ve özellikle kentliler ile yerli turistler tarafından uğrak yer olarak kullanılmaktadır.

Çanakkale Boğazı’na hâkim bir tepe üzerine inşa edilmeye başlanan kent; coğrafi konumunun elverişli özelliği neticesinde liman kenti olarak Kral Dardanos tarafından kurulmuştur. Kentin kuruluş tarihinin M.Ö. 2000 yıldan önce olduğu tahmin edilmektedir. Bölgenin coğrafi özellikleri incelendiğinde de ilk dikkat çeken detay; boğaza girinti yaparak doğal bir liman görünümü veren toprak parçasının yapısıdır. Güçlü ve zengin bir devlet olan Dardanos, bu özelliği ile Troia kentine komşu olmuş; hakimiyet kurduğu bölgelerdeki halklar ise Dardanialılar olarak tanınmıştır. Ayrıca kent, devrinin önemli ticaret yollarının merkezinde bulunan Çanakkale Boğazı’nı kontrol etmekte; bu özelliği ile bölgenin ilk sikkesini basan kentleri arasında sayılmıştır. Araştırmalar sonucu kentin ilk parasının M.Ö. 7. Yüzyılda basıldığı ve bölge kentleriyle yapılan ticari faaliyetler de kullanıldığı ortaya konulmuştur. Kentin tarihi incelendiğinde iki önemli olaya ev sahipliği yaptığı bilinmektedir. Bu olaylardan ilki; Troia Savaşları’na Troialıların yanında savaşa katılması ve diğeri ise M.Ö. 84 yılında Romalı Consül Sulla ile Pontus Kralı IV. Mitradates arasında yürürlüğe giren barış antlaşmasıdır. Tarihte bu barış antlaşması “Dardanos Barışı” olarak bilinmekte ve devrinin önemli sosyal olayları arasında değerlendirilmektedir.

Kentin yakın tarihi incelendiğinde ise 1880 yılında H. Schliemann’ın Troia kentine yaptığı kaçak kazının bir benzerinin Dardanos kentinde de yaptığı bilinmektedir. Cihan Harbi esnasında ise Dardanos Mevkii, İtilaf Devletleri Birleşik Filosunun geçişine izin vermemek için kurulan bataryalara ev sahipliği yapmıştır. Bataryaların bulunduğu yer kentin merkezine denk gelmektedir. Günümüzde ise bölge de Hasan-Mevsuf Şehitliği ve Bataryalar bulunmaktadır. 1959 yılına bakıldığında ise Çanakkale Müzesi tarafında kazı çalışmaları başlamış; 1989 yılında bölgenin nekropol alanında ve 2001 yılında boğazın hâkim noktasında kurulacak radar kulesinin inşasına karşı kurtarma kazıları yapılmıştır. Yüzey incelendiğinde kente ait seramik parçaları görülebilmekte; kentin yerleşim alanı içinde bulunan orman depolarının doğusunda 1 metre yükseklik ve 3 metre uzunluk değerlerine sahip duvar kalıntısı bulunmaktadır.