Yayına Hazırlayan: Onur KUŞKU

Çanakkale il merkezi Fevzi Paşa Mahallesi’nde bulunmaktadır. Büyük Cami (Cami Kebir) olarak ta bilinmektedir. Fatih Sultan Mehmet tarafından 1462 yılında yaptırılmıştır. Çimenlik Kalesi ile birlikte inşasına başlanan cami; günümüz de Çanakkale şehrinin kuruluşundaki simgelerden birisidir.
Caminin mimari özellikleri incelendiğinde dikdörtgen planlı olduğu görülmektedir. Kırma çatısı kiremitlidir. Depremlere dayanıklı olması için köşeleri kesme taştan inşa edilmiştir. Geri kalan kısımları ise moloz taşlar ile tamamlanmıştır. Caminin yan kısımlarında beş adet büyük cam ve bu camların üzerinde yuvarlak kemerli küçük camlar yer almaktadır. Küçük ve büyük camlar arasında ise üçgen alınlıklarla caminin görsel hatları şekillendirilmiştir. Minaresi tek şerefelidir. Yuvarlak kemerli ana kapısı bulunmaktadır. İç kısmında ise ahşap tavan dört sütun üzerine oturtulmuştur. Kubbesi küçüktür. Mihrap tuğladan inşa edilmiş ve sekizgendir. Günümüze dek yapılan restorasyonlar esnasında özgünlüğünü kaybeden kısımları bulunmaktadır. Bu nokta da güncel yapı malzemelerinin kullanılması binanın eski ahengini bozmuştur.
Fatih Cami, yapıldığı tarihten itibaren çeşitli yenilemeler ile genişletilmiştir. Kitabesinde de yazan ve bilinen en büyük yeniliklerden ilki 1862 yılında Sultan Abdülaziz ve daha sonra da 1904 yılında Sultan II. Abdülhamid tarafından yapılmıştır. Günümüzdeki halini bahsi geçen iki yenilemeden sonra tamamlamıştır. Cumhuriyet dönemindeki ilk onarımı ise 1976 yılında tamamlanmıştır. Günümüzde son onarımını ise tamamlanmak üzeredir. Kente ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerin ziyaret etmek istedikleri bir konumdadır. Çarşıya yakın olması sebebiyle ibadet saatleri dışında ziyarete açıktır.
Fatih Cami’nin batısında ise bir hazire bulunmaktadır. Günümüzde demir parmaklıklarla çevrilidir. Yüksek kesme taşlardan inşa edilmiştir. Hazire içinde kabirleri bulunanlar arasında en dikkat çeken isimler ise Osmanlı Sadrazamlarından Sadrazam Hafız İsmail Paşa ile Sadrazam Ali Paşa’dır. Sadrazamlar dışında üç adet daha mezar bulunmaktadır. Kitabeye göre hazirenin Hicri 1222 yılında yaptırıldığı bilinmektedir.