6 Ağustos 1915 Amfibi Harekatı

Anafartalar
Çıkarması

III. Kirte Muharebesi’nin başarısız sonuçlanmasının üzerine General Hamilton hükümetten yeni takviye kuvvetler istemiştir. İngiliz hükümeti tarafından General Hamilton’a beş yeni tümen daha takviye edilmesine karar verilmiştir. General Hamilton ise yeni yapılacak olan çıkarmanın ana hatları şu şekilde planlanmıştır:

Birliklerin bir kısmı Arıburnu cephe kesiminin kuzey kesimine, büyük kısmı ise Anafartalar limanına çıkarma yapacak ve Kocaçimen – Tekketepe bölgesini ele geçirecek daha sonra ise Eceabat bölgesine doğru ilerlemeye başlaması planlanmıştır. Aynı zamanda yapılacak olan taarruzun başarılı olması için Saros Körfezi’ne de bir aldatma çıkarması yapılması kararlaştırılmıştır. Yapılan bu plana 9’uncu Kolordu Komutanı General Stanford’un karşı çıkmasıyla taarruz planında değişiklikler yapılmıştır. Planda yapılan böyle bir değişikliği eleştiren bir İngiliz yazar, bu konuda şu sözleri söylemektedir:

“Stopford’u ilk talimatına uymaya mecbur tutmamak ve yeni talimatın onu nereye sürükleyeceğini görmemekle Hamilton, tüm sefer boyunca işlediği hataların belki de en büyüğünü ve en bağışlanmaz alanını işlemiş oluyordu.”

Yapılan değişiklikler sonucunda 6/7 Ağustos gecesi Anafartalar çıkarmasında karaya ilk çıkan askerler büyük bir direnişle karşılaşmamıştır. Sadece bir mangalık Türk birliği elinde bulunan bütün cephanesini İngilizlere karşı kullanmış ve 800 metre kadar geriye çekilmişlerdir. 

İlk çıkan kuvvetler Lalebaba bulunan Türk postasının şiddetli ateşleriyle karşılaşan İngilizler ağır zayiat vermiş ve geri çekilmiştir. Böylelikle Türkleri takip olanağını kaybetmişlerdir. Ayrıca 34’üncü Tugay’ın kataya çıkarken Türk birlikleri tarafından atılan aydınlatma fişekleri tarafından görülmesi ile birlikte piyade ateşleri başlamıştır.

Havanın armaya başlamasıyla birlikte Suvla Körfezi’ni çevreleyen Büyük ve Küçük Kemikli İngilizlerin eline geçmiştir. Bu gelişmeler yaşanırken 5’inci Ordu Komutanı Liman von Sanders hala Anadolu kıyısı ve Bolayır bölgesine çıkarma yapılmasını beklemiş, Anafarta ve Arıburnu bölgesinden bir çıkarma yapılacağını düşünmemiştir.

Gelişen olaylar karşısında Mustafa Kemal ile görüşen Liman von Sanders’e “ bütün mevcut orduları emrime vermekten başka çare yoktur” demiştir. “ bu kadar birlik çok gelmez mi? Sorusuna ise “az bile gelir” cevabını vermiştir. Bu konuşma sonucunda Anafartalar Grubu komutanı olarak Mustafa Kemal cephede bulunmuştur.

7 Ağustos sabah saatlerinde Suvla Körfezi’ne askerlerin karaya çıkarma işlemi devam etmiştir. Bu çıkarma karşısında
Anafartalar Bölgesi Komutanı Yarbay Wilmer Kuzey Grup Komutanlığına bir rapor göndererek bölgeye takviye istemiştir.

Sonuç olarak 6 Ağustos tarihinde başlayan çıkarmada 9’uncu Ordu Komutan General Stanford’un hedefe ulaşmasında çok büyük engeller olmamasına rağmen kıyıdan yaklaşık 800 m ilerleyebilmiştir.

KAYNAKÇA

T.C.
Genelkurmay Başkanlığı, Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi Çanakkale Cephesi, 1-2-3. Ciltlerin Özetlenmiş Hali, Ankara, 1997.