Çanakkale Muharebeleri’nde Zabitan İzlenimleri

Kitap Adı: Çanakkale Muharebeleri’nde Zabitan İzlenimleri

Yayına Hazırlayanlar: Burhan SAYILIR, Murat KARATAŞ, Barış BORLAT

Basım Yeri: İstanbul

Basım Yılı: 2017

Sayfa Sayısı: 295

Cilt Tipi: Karton Kapak

Kâğıt Cinsi: Kuşe Kâğıt

Dil: Türkçe

ISBN: 978-605-9719-13-1

            Çanakkale Muharebeleri’nin üzerinden yüz yılı aşkın süre geçmiş, ancak orijinal ve birinci el kaynak oluşturan belgeler gün yüzüne çıkmaya devam etmiştir. Çanakkale Muharebeleri’ne dair Türk arşivleri araştırmacılara zengin kaynaklar sunmuş olsa da, araştırmacıların bir kitap çerçevesinde konuyu araştırmaları çok fazla mümkün olmamıştır. Arşiv çalışmaları yapan araştırmacılar, bu çalışma esnasında Çanakkale Muharebeleri ile ilgili ortaya çıkmamış belgelere rastlamışlardır. Bu belgeler, Çanakkale Muharebeleri esnasında 14’üncü Kolordu Komutanı olarak görev yapan Yusuf İzzet (Met) Bey’in savaşta görev alan kişilere hatıralarını yazmaları konusundaki ricası üzerine oluşmuştur. Yusuf İzzet Bey’in geleceğe ışık tutması amacıyla yaptığı bu girişimin bir benzeri aynı tarihlerde Erkan-ı Harbiye Riyaseti Harp Tarihi Şubesi tarafından da yapılmıştır. Bu maksatla Mustafa Kemal (Atatürk) hazırladığı Arıburnu Raporu’nu Harp Tarihi Şubesi’ne göndermiştir. 14’üncü Kolordu Komutanı Yusuf İzzet (Met) Bey’in ricası üzerine o dönemde Çanakkale Muharebeleri’nde görev alan, 42’nci Tümen Kumandan Vekili Yarbay Mehmet (Tarhan), 187’nci Alay Komutanı Yarbay Mahmut Nedim, 176’ncı Alay Komutanı Albay Mehmet Hulusi (Conk), 60’ncı Fırka Erkan-ı Harbi Binbaşı Mehmet Cemil (Şamlı Cemil), Kafkas Grubu Birinci Şube Müdürü Binbaşı Mehmet Nihat (Bursalı), 4’üncü Kolordu Kurmayı Binbaşı Mehmet Salih (Omurtak) muharebelere ait izlenimlerini aktarmışlardır. Çanakkale Muharebeleri’nde yaşanan olayların birinci ağızdan anlatılması açısından son derece önemli olan bu belgeler, “Çanakkale Muharebeleri’nde Zabitan İzlenimleri” adı altında kitap haline getirilmiştir. Kitapta, o dönemde yaşanan olaylar gerçek belgelerle ortaya çıkarılmış ve yeni nesillerin aydınlatılması üzerine ilk kez kamuoyu ile buluşturulmuştur. Kitap hazırlanırken raporları yazan kişilerin biyografilerine yer verilmiştir. Ayrıca Osmanlıca yazılar transkript kurallarına dikkat edilerek hazırlanmış; ancak günümüz Türkçesinde bulunan yer ismi, şahıs ismi, eylem bildiren bazı kelimelerde bu kurala uyulmamıştır. Okuyucuya kolaylık sağlaması açısından metinde geçen kelimeler için sözlük eklenmiş, gerekli görülen yerlerde açıklamalı dipnot verilmiştir.

            Kitabın İçerisinde:

Çanakkale Muharebeleri’nin Kısa Tarihçesi, Zabitan Biyografileri ve İzlenimleri, Yusuf İzzet [MET], Mehmet Hayri [TARHAN], Mahmut Nedim [HENDEK], Mehmet Cemil [CONK], Mehmet Cemil [Şamlı Cemil], Mehmet Nihat [Bursalı Mehmet Nihat], Mehmet Salih [OMURTAK], Mucip [KEMAL YERİ] yer almıştır.

Çanakkale Muharebeleri’ne dair bu zamana kadar birçok belge yayınlanmıştır. Ancak muharebe sırasında savaş izlenimlerini, yaşanan olayları, duygu ve düşünceleri anlatan çok fazla kaynak ortaya çıkarılmamıştır. Arşiv çalışmaları sırasında savaşı yaşayan kişilerin kayıt altına aldığı bu belgeler, birinci el kaynak oluşturması ve dönemin yeni nesillere yansıtılması açısından son derece önemli olmuştur. Bu belgeleri Burhan SAYILIR, Murat KARATAŞ, Barış BORLAT kitap haline getirmiş, Üsküdar Belediyesi tarafından yayınlanmıştır