Salı , Şubat 18 2025

Troya Antik Kenti

Yayına Hazırlayan: Aslı SANSAK

Troia veya Truva olarak da bilinen Troya Antik Kenti, Çanakkale şehir merkezine yaklaşık 30 km uzaklıkta olan tarihi mekân, Tevfikiye köyünün hemen batı kanadında bulunan Hisarlık tepesine kurulmuştur. Çanakkale’nin Asya kıyısında, Karamenderes nehrinin Ege Denizi’ne döküldüğü sınırlar içerisinde kalan Troya Antik Kenti, tarihte birçok destana ev sahipliği yapmış ve bu destanlar günümüze kadar ulaşmıştır.

Mitolojik eserlere bakıldığında Troya Antik Kenti, Zeus’u kandıran tanrıça Ate’nin Zeus tarafından cezalandırılmak maksadıyla atıldığında ilk düştüğü yer olarak bilinmektedir. Antik kentin kurucu ise Tros’un oğlu olan İlios’tur. Bir rivayete göre, İlios girdiği yarışta bir boğa kazanır ve boğanın duracağı yere şehir kuracaktır. Boğa tam olarak tanrıça Ate’nin düştüğü noktada durur ve Troya şehri bu bölgede kurulur.

Şehir aynı zamanda Homeros’un İlyada ve Odysseia destanlarında anlatılmaktadır. Destanda geniş yer tutan bu tarihi antik kent, günümüzde adı en çok bilinen antik kentlerden biri olma özelliği taşır. Destanda Troya’nın kuruluş hikâyesi, Troya Kralı Priamos ve Hekabe’nin oğlu olan Prens Paris ve Sparta Kraliçesi Helen’in yasak aşkını ve bu aşkın getirdiği savaşı konu edinmiştir. Bizi günümüzden 5.000 yıl öncesine götüren Troya savaşı, Olympos güzellik yarışmasında birinci seçilen Helen evli olduğu halde Paris’e kaçmasıyla başlar ve savaş sonucunda Troya yanıp, yıkılır. Uzun süre devam eden savaş için düşmanın dâhiyane bir planı vardır. Şehre gönderilen tahta atın içine yüzlerce asker yerleştirilir ve gece olduğunda atın içinden çıkan askerler şehri adeta cehenneme çevirmiştir.

Homeros’un efsanesinden etkilenerek yola çıkan ve asıl mesleği tüccarlık olan Alman Heinrich Schliemann, 1870’li yılların başlarında Troya’da ilk arkeolojik kazı çalışmalarına başlamıştır. Bu kazı çalışmaları sırasında yağmalama olayı meydana gelmiş ve kazı çalışmaları sırasında ortaya çıkartılan eserlerin birçoğu yurt dışına kaçırılmıştır. Schliemann tarafından götürülen ganimetler birçok ülke değiştirmiştir. Sırasıyla Yunanistan, Almanya ve II. Dünya savaşı sırasında Rusya’nın eline geçen eserler, Moskova’ya götürülmüştür. Günümüzde Troya’ya ait eserler, Puşkin Müzesi’nde sergilenmektedir.

Alman Heinrich Schliemann’ın antik kentte yapmış olduğu kazılar sırasında birçok katmanda çökmeler ve yaşanan doğal afetler sebebi ile yıkılmalar meydana gelmiştir. Her yıkımdan sonra yeniden inşa edilen antik kentte, W.Dörpfeld, C. W Blegen tarafından kazı çalışmalarına devam edilmiştir. Troya, her katmanı oldukça belirgin olan 10 farklı kent tabakasından oluşmuştur. İlk tabaka, M.Ö. 3000-2500 yıllarını kapsamaktadır. Homeros’un İlyada eserinde, en görkemli katmanların 6. ve 7. katmanlar olduğu anlatılmıştır.

Bir kıyı kenti olan Troya, Dürmek ve Karamenderes çaylarından taşınan alüvyonlarla dolarak zamanla kıyı kenti olma özelliğini kaybederek denize uzak bir noktada kalmıştır. Ev mimarilerinde ise kerpiç malzemesi tercih edilmiştir. Kerpiç evler zaman içerisinde yıkılmış ve bu kerpiçler yığılarak sivri tepeler meydana getirmiştir. Bronz Çağı ile başlayan kent hayatı, Roma dönemi ile son bulmuştur. Bu dönem içerisinde; Persler, Büyük İskender, Selovkoslar, Pergoman Krallığı ve Romalılar gibi tarih sahnesinde önemli rolü bulunan uygarlıklar burada yaşam sürmüştür.

Jeopolitik konumu açısından da oldukça önemli olan Troya; tarih boyunca birçok savaş görmüş, talana uğramış ve her doğal afetten sonra kendini yeniden var etmiştir. Şehir neolitik çağ itibariyle toplamda 9 defa yıkılıp yeniden inşa edilmiştir. 13.350 hektar üzerinde kurulu olan tarihi antik kent, arkeoloji alan olarak 1996 yılında ‘’Tarihi Milli Park’’ olarak kabul edilmiş ve 1998 yılında ise UNESCO tarafından dünya miras listesine alınmıştır. Troya Antik Kenti girişinde ziyaretçilerini karşılayan Truva atı ve arkasında tüm ihtişamı ile Troya Müzesi, her yıl ortalama 500.000 kadar ziyaretçisini ağırlıyor. Troya Antik Kenti, tüm heybet ve ihtişamıyla geçmişe ışık tutmak isteyen yeni ziyaretçilerini bekliyor.

Kaynakça

Bayram, Bahattin. Troya Savaşı, Kronik Yayıncılık, 2021

Brandau, Birgit. Troya: Bir kent ve Mitleri, Arkadaş Yayınları, 2002

Özdem, Filiz, Aşklar, Savaşlar, Kahramanlar ve Çanakkale, Yapı Kredi Yayınları, 2013

Ayrıca Kontrol Et

Alexandria Troas

Yayına Hazırlayan: Yıldız MADEN Alexandria Troas, III. Aleksandros (Büyük İskender)’un generallerinden Antigonos Monophthalmus tarafından Antigoneia …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.